High Speed fotografie…..
Al geruime tijd houd ik me bezig met high speed fotografie. Erg leuk om te doen en zeker spectaculair als je de resultaten bekijkt.
Voordat ik ga uitleggen hoe de foto’s tot stand komen moet ik wel even vermelden dat je wel een geschikte locatie/ruimte nodig hebt en een relatief kleine investering moet doen qua hardware.
Wat is high speed fotografie nu eigenlijk?
High speed fotografie is het fotograferen van objecten die zich op hoge snelheid voortbewegen.
Dit is natuurlijk een breed begrip want als je naast een snelweg gaat staan om voorbijrazende auto’s te fotograferen is dat dan ook high speed fotografie of moet je langs een circuit F1 bolides vast gaan leggen?
Tussen beide zit er natuurlijk een behoorlijk snelheidsverschil maar als ik het over high speed heb dan heb ik het ook echt over HIGH SPEED…… Extreme snelheden dus….
Kortom, snelheden die ver boven die van een F1 auto liggen.
Jaren geleden dacht ik toen ik langs een circuit stond dat dit al redelijk high speed was.
Camera sluitertijd op standje snel (1/1000 of sneller) om alles te bevriezen of het bekende meetrekken met de auto waarmee de auto scherp op de foto staat en de omgeving bewogen.
Mooie plaatjes die de snelheid van de auto goed weergeeft maar niet de highspeed waaraan ik denk.
Druppelfotografie is ook een soort van high speed. Een vallende druppel op het juiste moment fotograferen met een zeer korte sluitertijd en goede belichting.
Afhankelijk van het formaat zal een waterdruppel ongeveer 10 m/sec halen (~36 km/u).
Ik praat hier over een druppel van ongeveer 2mm doorsnee. Dit is nog steeds prima te doen met een standaard camera al is een druppel een heel stuk kleiner dan een F1 auto.
Des te kleiner het object des te lastiger het is om het scherp in beeld te krijgen.
Een Boeing 747 die met 250 km/u voorbij raast zal makkelijker scherp op de foto te zetten zijn dan een dan een druppel van 2mm met 36 km/u. Daarbij telt ook nog de afstand tot het object.
Druppelfotografie is dus best wel uitdagend en ik beleef er nog steeds veel plezier aan alleen wilde ik het nog wat extremer…
Kijken we naar een knappende ballon dan zul je zien dat deze in een fractie van een seconde uit elkaar spat. Sterker nog, een strak opgeblazen ballon die klapt haalt een snelheid van ver boven de 400 m/sec (1440 km/u).
Hier wordt het al een stukje lastiger om dit te fotograferen.
Een beetje DSLR camera heeft een maximale sluitertijd van 1/8000.
Hiermee kun je in de regel een object scherp fotograferen tot een snelheid van laten we zeggen 600 km/u (~166 m/sec) mits het object niet te klein is en je daardoor ook voldoende afstand kunt nemen van het object.
Daarbij wordt het bij kleine objecten ook nog eens lastig om op het juiste moment de ontspanknop in te drukken… Kortom tal van uitdagingen…
Het is nu denk ik wel duidelijk dat je met een sluitertijd van 1/8000 bij echte high-speed tekort komt.
Daarbij komt ook nog dat het uitdagend (lees onmogelijk) is om op het juiste moment de ontspanknop van je camera in te drukken.
Om dan toch nog leuke plaatjes te schieten gebruik je bijvoorbeeld een reportageflitser of als je echt teveel geld hebt een studioflitser met een heel korte belichtingstijd…
Er zijn studioflitsers beschikbaar die een belichtingstijd hebben van 1/60.000 echter die zijn redelijk aan de prijs en niet iedereen heeft een elastieke portemonnee…
Ben je al in het bezit van een camera en losse reportageflitser dan ben je al een heel eind op weg.
Wat heb je nodig voor high speed fotografie?
- Camera (DSLR of compact camera van redelijke kwaliteit)
- Lens met een brandpuntafstand tussen de 70 en 200mm
- 1 of 2 reportage flitsers
- Statief
- Een trigger die reageert op geluid, infrarood…. (Ik gebruik zelf een Nero Trigger)
- Afstandsbediening voor je camera
- Een ruimte die je donker kunt maken
- Spullen die kapot mogen
- Iets waarmee je spullen kapot kunt maken
- Geduld
Het kunstje
Als eerste moet je begrijpen dat iets dat je met een buks o.i.d. kapot schiet zo snel beweegt, dat het niet met de sluitertijd van de camera valt te bevriezen.
Een kogel uit een luchtbuks haalt al een snelheid van 350 m/sec (~1250 km/u) en een kogel uit een vuurwapen gaat minimaal 800 m/sec (~2900 km/u)
Het enige dat je dan kunt gebruiken om je object te bevriezen, is licht, flitslicht om precies te zijn. Flitslicht van de reportageflitser is namelijk veel sneller (1/40.000) dan de sluitertijd van een camera (1/8000 zoals hierboven beschreven).
Je kunt indien nodig twee reportageflitsers gebruiken om je object goed uit te kunnen lichten die precies op het goede moment afgaan, zodat je een mooie scherpe actiefoto krijgt.
Nu kun je dat zelf gaan proberen te timen, maar neem van mij aan dat dit een onmogelijke klus zal zijn. Hiervoor gebruik je dus een trigger waarop de reportageflitser is aangesloten.
De trigger registreert het geluid van bijvoorbeeld een schot en die laat vervolgens de flitsers met een van tevoren ingestelde vertragingstijd afgaan. (Vertragingstijd is de tijd tussen het schot (knal) en dat het object door de kogel wordt doorboord).
Nu is er alleen nog het probleem dat ook je camera precies op het moment dat de flitsers afgaan, de foto moet maken. Ook dat is iets dat je zelf onmogelijk kunt timen. Dit is echter heel eenvoudig op te lossen door een lange sluitertijd te gebruiken.
Je staat immers in een donkere ruimte dus je sluiter kan relatief lang openstaan zonder dat er een foto wordt gemaakt. Je kunt je camera bijvoorbeeld op “bulb” instellen en met een afstandsbediening bepalen hoelang de sluiter open moet blijven.
De flitser gaat af met een zeer korte belichtingstijd (1/40.000 of korter) wat het object verlicht en dat maakt de foto.
Mocht het nu je interesse gewekt hebben dit ook te gaan doen houdt dan een aantal zaken goed in de gaten…
Veiligheid, zeker als je kogels door objecten gaat jagen waardoor scherven e.d. alle kanten op vliegen.
Dit kan je apparatuur beschadigen maar erger nog het kan je verwonden… Draag daarom altijd een veiligheidsbril en kleding die je lichaam zoveel mogelijk bedekt. (geen korte mouwen o.i.d.)
Neem zoveel mogelijk afstand van het object wat je kapot gaat schieten.
Zorg dat de kogel wordt “opgevangen” door een aantal planken bedekt met foam waardoor het afketsen wordt verkleind.
Schiet alleen op objecten die niet te hard zijn waarop de kogel kan afketsen en een eigen weg gaat bewandelen.
De ruimte blijft niet schoon dus je hebt een klusje achteraf wat mensen niet op de foto terugzien..
Ik kan veel verder in detail treden maar dat maakt de blog pagina’s lang.
Vindt je highspeed foto’s leuk maar heb je absoluut niet de interesse hiermee zelf te gaan experimenteren, houdt dan deze site of mijn FB pagina in de gaten… Hier komen zeker nog nieuwe highspeed foto’s voorbij….